Diabetes? Dan extra goed tandenpoetsen!
Wist je dat hypers en hypo’s invloed hebben op het gebit? En dat kinderen met diabetes meer kans hebben op gaatjes? Een goede mondverzorging is dus extra belangrijk als je kind diabetes heeft. Wij hebben handige tips voor je verzameld voor een gezond gebit.

Waarom krijg je sneller tandproblemen als je diabetes hebt?
Problemen met de mondgezondheid ontstaan vooral als de diabetes niet goed onder controle is. Hoe vaker je kind een hoge bloedglucose heeft, hoe groter de kans op verschillende tand- en tandvleesproblemen.
- Gaatjes (cariës): bij een hyper moet je kind veel plassen. Daardoor krijg je dorst én een droge mond. De beschermende werking van speeksel verdwijnt en er kunnen sneller gaatjes ontstaan. Bij hoge waardes bevat het speeksel meer glucose, wat de groei van bacteriën bevordert die gaatjes kunnen veroorzaken.
- Tandvleesontsteking (gingivitis): langdurig hoog zitten met je waardes vermindert het afweersysteem en verhoogt de kans op infecties in de mond. Het tandvlees wordt rood en gezwollen en gaat ontsteken.
- Tandvlees- en kaakbotontsteking (parodontitis): als je niets doet aan gingivitis, kan de ontsteking zich uitbreiden tot in het kaakbot. Daardoor kunnen tanden en kiezen losser gaan zitten en uiteindelijk zelfs uitvallen.
De vicieuze cirkel
Diabetes beïnvloedt de mondgezondheid, maar andersom geldt dat ook: tandvleesontsteking of parodontitis kan ook de bloedglucose van je kind ontregelen. Dit leidt vaak tot veel hogere waardes. Verder genezen ontstekingen minder goed bij ontregelde bloedglucose, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat.
Geen klachten, geen probleem
Tandvleesproblemen of beginnende gaatjes veroorzaken niet altijd klachten bij je kind en ontwikkelen zich vaak langzaam. Soms merkt je kind pijn bij het eten of drinken van iets wat zoets, zuurs, heets of kouds. Een signaal waar je alert op moet zijn, is bloedend tandvlees bij het poetsen. Dat kan namelijk een teken zijn van (beginnende) gingivitis!
Suiker bij een hypo
Voor kinderen met diabetes geldt hetzelfde advies als voor anderen: probeer maximaal zeven keer per dag iets te eten. Elke keer dat je eet wordt er tandplak gevormd en daarmee neemt de kans op gaatjes toe. Helaas zorgen hypo’s ervoor dat er op meer momenten iets met suiker gegeten of gedronken moet worden. Een extra poetsmoment per dag is dus geen slecht idee. Bij een nachtelijke hypo kun je na het eten of drinken even naspoelen met water, zodat je kind zijn bed niet uit hoeft.
Tip: laat je kind AA-drank of ranja het liefst met een rietje drinken. Dan komt de vloeistof meteen achter in de mond en is er minder contact tussen de tanden en kiezen en de schadelijke zuren uit het drankje.
Hallo tandarts!
De tandarts kan in een vroeg stadium zien of er mondproblemen zijn. Sla dus geen tandartsbezoekjes over en ga minimaal twee keer jaar met je kind op controle. Heeft je kind klachten, zoals rood of gezwollen tandvlees, bloed bij het tandenpoetsen of tandpijn? Maak dan meteen een afspraak.
Tip: zorg ervoor dat je kind iets gegeten heeft voor de tandartsafspraak. Soms mag je na een behandeling (bijvoorbeeld een fluoridebehandeling, polijsten of een tand trekken) een poosje niet eten of drinken. Door vooraf iets te eten kun je voorkomen dat je kind een hypo krijgt.
Diabetes en een beugel
Ongeveer de helft van de kinderen krijgt tegenwoordig een beugel. Ook als je diabetes hebt, kun je gewoon een beugel dragen. Meld het wel van tevoren bij de orthodontist. Die zal dan vooraf goed kijken of er geen (beginnende) ontstekingen zijn. Extra goed poetsen is wel heel belangrijk! Een beugel geeft namelijk een groter risico op gaatjes, omdat je tanden moeilijker goed schoon te houden zijn.
Ook hier geldt: probeer de bloedglucose zo stabiel mogelijk te houden. Hypers wil je voorkomen, omdat een droge mond de kans op gaatjes vergroot. Hypo’s wil je vermijden, omdat het eten van suiker gaatjes en verkleuringen rond een beugel kan veroorzaken. Heb je toch dextro of ranja nodig? Spoel dan na met water. De eerste week met een beugel, of de eerste dagen na het plaatsen van een nieuwe draad of elastiekjes, kan eten pijnlijk zijn Geef je kind dan zachter voedsel zoals brood zonder korstjes, fruit, smoothies of soep.
7 Tips voor een gezonde mond
- Laat je kind minstens twee keer per dag zijn tanden poetsen.
- Elektrisch poetsen heeft de voorkeur, daarmee haal je makkelijker meer tandplak weg.
- Poets na totdat je kind 10 jaar is (langer mag ook).
- Poets niet vlak na het eten of drinken van zure drankjes of voedingsmiddelen (zoals sap of fruit), want dan is het glazuur kwetsbaar. Let op: ook koek en suiker (dextro) hebben een hoge zuurgraad!
- Leer je kind naast poetsen ook om te flossen, ragen of stoken. Vooral in de ruimtes tussen de tanden en kiezen kunnen snel ontstekingen ontstaan.
- Probeer de bloedglucose zo stabiel mogelijk te houden. Je behandelteam kan je daarbij helpen.
- Vertel aan de tandarts of mondhygiënist dat je kind diabetes heeft. Dan kan hij/zij begeleiding en advies op maat geven.