Fastfood en diabetes: hoe pak je dat aan?

Wat is fastfood? 

De naam zegt het al: fastfood is eten dat snel klaargemaakt is, dat je snel kunt krijgen en ook snel weer op hebt. Op fastfood hoef je niet lang te kauwen, want er zitten weinig vezels in. Maar fastfood bevat wel veel koolhydraten, veel vet, veel suiker en veel zout.  
 

Patat, pizza, broodje shoarma, cheeseburger, kroketten en kipnuggets zijn allemaal fastfood. Maar ook andere snacks zoals een hotdog, saucijzenbroodje of chips zijn snel bereid, snel te krijgen en snel weer op. En ook die bevatten weinig voedingsstoffen en veel vet. 

Waarom vinden tieners fastfood zo lekker? 

Vet, zout en zoet eten heeft op vrijwel iedereen een grote aantrekkingskracht. Dat komt omdat deze smaken het genotcentrum in je brein prikkelen. Wanneer je fastfood eet, komt er dopamine vrij en daardoor voel je je gelukkiger. 
 

Voor tieners is een hamburger of pizzapunt halen ook gewoon leuk. Je doet het met je vrienden en vriendinnen en dus staat snacken ook voor plezier en gezelligheid. Ze willen er graag bij horen en doen wat de rest van de vriendengroep doet – ook als dat misschien wat lastiger is in combinatie met diabetes. Er zijn ook tieners die om andere redenen veel vet of zoet eten. Dit typische ‘troost-eten’ kan een manier zijn om met onzekerheid, frustraties, verdriet of boosheid om te gaan.  

Waarom hebben tieners altijd honger? 

Tieners hebben niet alleen lekkere trek, maar vaak ook gewoon meer honger. Dat komt omdat ze zo hard groeien. Daarvoor heeft hun lichaam brandstof nodig. Meer eten hoort er dus gewoon bij in de puberteit. 
 

Honger kun je ook krijgen wanneer je bloedglucose langere tijd hoog is, of juist heel laag. Tieners met diabetes kunnen dus vaker trek hebben tussen de maaltijden door. 
 

En dan is er nog de bekende ‘suikerdip’ na het eten: ook die geeft een hongergevoel. Die suikerdip krijg je met name na het eten van dingen met veel koolhydraten en weinig vezels. En dat is nou precies het soort eten dat tieners heel lekker vinden. Niet zo gek dus dat ze de hele dag blijven eten! 

Is fastfood echt zo ongezond? 

Fastfood bevat weinig vezels, vitamines en mineralen, maar veel vet, suiker en zout. Als je alleen maar fastfood eet, krijg je niet voldoende goede voedingsstoffen binnen. Daardoor voel je je minder fit, zowel lichamelijk als mentaal. 
 

Als je kind af en toe een patatje of hamburger pakt en daarnaast gezond eet, kan dat niet veel kwaad. Het is wel belangrijk dat ze thuis ook voldoende groente en fruit eten. Zorg er dus voor dat de basis goed is: kook zo gezond mogelijk, laat je kind niet naar school gaan zonder ontbijt en geef fruit als tussendoortje mee naar school.  

Fastfood en diabetes: waarom is dat ingewikkeld? 

Het lastige met fastfood is dat het je bloedglucose enorm kan laten pieken. Dat gebeurt vaak niet direct na het eten, maar pas een poosje later. Vet en eiwitten zorgen ervoor dat de koolhydraten langzamer worden opgenomen. Een vette snack met koolhydraten zorgt dus voor een stijging van je bloedglucose, maar het duurt een tijdje voor die piek komt. De insuline die je bij de maaltijd geeft, werkt al na een kwartier – dat is dus eigenlijk te snel. De kans bestaat dus dat je na de maaltijd eerst een hypo krijgt, en later juist een hyper. In de praktijk blijkt het vaak lastig te zijn om bij een fastfood-maaltijd de insuline goed te timen. 

Waarom moet je vaak extra insuline geven voor fastfood? 

Vet maakt je lichaam ongevoeliger voor insuline. Ook al heb je de juiste hoeveelheid insuline gegeven voor het aantal koolhydraten, je bloedglucose zal toch stijgen. Daarom zul je voor een maaltijd met veel vet vaak wat extra insuline moeten geven.  
 

Weetje: vroeger werden vette snacks en fastfood ook wel ‘P-maaltijden’ genoemd (omdat patat, pizza en pannenkoeken met een p beginnen). Tegenwoordig hebben we het liever over V-maaltijden, omdat we weten dat juist het vet die maaltijden lastig te regelen maakt.