Welke soorten stoma's zijn er?

Een stoma is een kunstmatige uitgang voor je urine of ontlasting. Via een opening in je buik worden je urine en ontlasting naar buiten geleid. Je krijgt een stoma als je urine of ontlasting je lichaam niet via de natuurlijke manier kan of mag verlaten. Er zijn verschillende soorten stoma's.

Stoma op de dikke darm (colostoma)

Je krijgt een colostoma wanneer een deel van je dikke darm wordt verwijderd en het niet (meteen) mogelijk is om de overgebleven uiteinden weer met elkaar te verbinden. Soms kan de chirurg dit pas tijdens de operatie beoordelen, maar meestal is van tevoren bekend dat je een colostoma krijgt.

Het aanleggen van de colostoma

De chirurg brengt een gezond deel van je dikke darm door je buikwand naar buiten. Op die plek wordt de stoma gevormd. In de meeste gevallen is dat aan de linkerzijde van je buik, net onder je navel. In sommige gevallen krijg je de stoma aan de rechterzijde. Dit is afhankelijk van de oorzaak van de aanleg van je stoma.

Tijdelijk of blijvend

Een colostoma kan tijdelijk of blijvend zijn. Een tijdelijke colostoma krijg je na een darmoperatie om het laatste deel van je dikke darm en endeldarm enige tijd rust te geven. Als je darmen zijn hersteld, wordt de stoma verwijderd. Dit kan na enkele maanden gebeuren, maar soms ook langer. De chirurg verbindt de uiteinden van de darm dan alsnog met elkaar. Een colostoma kan enkelloops of dubbelloops zijn.

Stoma op de dunne darm (ileostoma)

Je krijgt een illeostoma als je dikke darm is verwijderd of als je die (tijdelijk) niet kunt gebruiken. Ook wordt een ileostoma aangelegd als het laatste deel van de dunne darm is verwijderd of ontzien moet worden. Vaak is de oorzaak hiervan een ontstekingsziekte, zoals colitis ulcerosa, darmkanker of de ziekte van Crohn. Bij een ileostoma brengt de chirurg een deel van je dunne darm naar het oppervlak van je buik. Op die manier legt hij de stoma aan.

Plaats van de ileostoma

De chirurg kan de ileostoma met verschillende delen van je dunne darm aanbrengen. Meestal gaat het om het uiteinde van je dunne darm. Meestal zit de ileostoma aan de rechterzijde van je buik, onder je navel.

Tijdelijk of blijvend

Een ileostoma kan tijdelijk of blijvend zijn. Soms krijg je na een darmoperatie een tijdelijke ileostoma om het onderste deel van je darm rust te geven en te laten genezen. Een ileostoma kan enkelloops of dubbelloops zijn.

Urinestoma (urostoma)

Je krijgt een urostoma wanneer je urine je lichaam niet meer op de natuurlijke manier kan of mag verlaten. Bijvoorbeeld bij blaaskanker of een afwijking aan je blaas. Vaak worden dan je blaas en een deel van je urinewegen verwijderd.

Het aanleggen van een urostoma

Bij een urostoma worden je urinewegen naar een opening in je buik geleid. Hiervoor gebruikt de chirurg een stukje dunne darm van tien tot vijftien centimeter als verbinding. Aan de ene kant koppelt hij het stukje darm aan je twee urineleiders. De andere kant van de darm haalt hij door je buikwand en zet hij daarin vast. Zo ontstaat de urostoma. Doordat het stukje darm zijn samentrekkende bewegingen behoudt, kan je urine als het ware naar buiten worden geperst. Een opvangzakje zorgt voor het opvangen van de urine. Meestal zit een urostoma aan de rechterzijde van je buik.

Indiana pouch

Een ander soort urinestoma is de Indiana pouch. Dit is een inwendig reservoir om urine op te vangen dat de chirurg kan maken van een stukje darm. De urineleiders worden losgemaakt van de blaas en naar het nieuwe reservoir geleid. Door de natuurlijke kleppen in de darm blijft de urine in de buik, en kan niet zomaar via een gaatje in je buik weglekken. Door meerdere malen per dag te katheteriseren wordt de pouch geleegd. Tussendoor kun je een speciale stoma pleister op de opening plakken.