Als u moeilijk of niet kunt plassen, heeft u soms urologische hulpmiddelen nodig om uw urine af te voeren. U krijgt daarvoor een katheter, een hol slangetje dat vanuit uw blaas of nieren naar buiten loopt. Er zijn verschillende typen katheters, die blijvend of eenmalig zijn. Bij een eenmalig katheter leegt u zelf meerdere keren per dag uw blaas. Een blijvend katheter zit voor langere tijd in uw lichaam. Op deze pagina leest u meer over de soorten katheters en de andere materialen die u daarbij nodig heeft.
Een verblijfkatheter is een soepel, hol slangetje dat voor langere tijd in uw blaas wordt gebracht om urine uit uw blaas te laten lopen. Aan het uiteinde van de verblijfskatheter zit een ballonnetje dat gevuld wordt met water. Dat ballonnetje voorkomt dat de katheter uit uw blaas glijdt. U houdt de katheter enkele dagen tot enkele weken in uw blaas. Dit is onder andere afhankelijk van de medische indicatie en de soort katheter. Een siliconen katheter kan bijvoorbeeld twaalf weken blijven zitten, maar een latex twee weken.
Het plaatsen van een verblijfskatheter gebeurt door een verpleegkundige of uroloog. Soms in het ziekenhuis, maar soms ook bij u thuis. Er zijn verschillende type verblijfskatheters. Uw behandelaar bespreekt met u welk type het meest geschikt voor u is.
Een transurethrale verblijfskatheter is een soepele slang die via de plasbuis in de blaas wordt gebracht. Deze katheter zorgt ervoor dat urine uit de blaas kan stromen. De katheter wordt geplaatst aan de hand van de medische indicatie. Het inbrengen gebeurt door een verpleegkundige, in het ziekenhuis of bij u thuis.
Een suprapubisch katheter is een soepele slang die via een incisie (sneetje in de buik) onder verdoving wordt ingebracht door de uroloog. Ook dit type katheter zorgt ervoor dat urine uit uw blaas kan stromen. Het vervangen van de katheter wordt gedaan door een verpleegkundige. Dit kan bij u thuis.
Soms krijgt u de verblijfskatheter direct in uw nieren aangebracht, bijvoorbeeld als u door een niersteen of infectie in de urineleider tussen uw nieren en blaas niet normaal kunt plassen. Dit wordt een nefrostomiekatheter genoemd. Het aanbrengen gebeurt op de poli in het ziekenhuis via een sneetje in uw buik. De katheter wordt met een speciale pleister vastgeplakt aan uw huid om te voorkomen dat deze gaat knikken en zo de urineafvoer belemmert. De nefrostomiekatheter wordt om de zoveel weken vervangen in het ziekenhuis.
De verblijfskatheter wordt meestal aangesloten op een urineopvangzak. Overdag maakt u hiervoor vaak gebruik van een opvangzak (120 tot 800 ml) die u op het onder- of bovenbeen draagt. ’s Nachts (of als u bedlegerig bent) gebruikt u vaak een nachtzak (2 tot 4 liter), die u aan uw bed hangt. Soms kunt u in overleg met uw verwijzer overdag in plaats van een opvangzak een katheterventiel of -stopje gebruiken. Hiermee heeft u meer vrijheid. Om uw blaas te legen, verwijdert u namelijk zelf het ventiel of stopje. Uw behandelaar geeft u hierover uitleg.
Heeft u vragen over verblijfskatheter, de verschillende typen of over het bestellen ervan? Bel dan gratis met onze Klantenservice via 0800-0662.
Soms besluit u in overleg met uw arts om zelf op gezette tijden uw blaas te legen met een katheter. Hiervoor gebruikt u een intermitterende katheter. Dit een hol, dun en flexibel slangetje dat u via de plasbuis zelf naar uw blaas leidt. Door de katheter kunt u uw urine afvoeren. Dit doet u met vaste tussenpozen. De intermitterende katheter is een eenmalige katheter, die u na gebruik weggooit.
Uw continentieverpleegkundige leert u hoe de zelfkatheterisatie in zijn werk gaat en hoe u de katheter op een goede manier naar binnen brengt via uw plasbuis. Op de intermitterende katheter zit vaak wat glijmiddel, gel of water, wat het inbrengen gemakkelijker maakt. Als de katheter uw blaas heeft bereikt, zal de urine vanzelf door de katheter naar beneden lopen. Voordat u de katheter inbrengt, is het belangrijk te zorgen voor een goede hygiëne.
U kunt de urine op verschillende manieren opvangen. Zo kunt u de katheter aansluiten op een opvangzak. Ook kunt u uw blaas via de katheter laten leeglopen in het toilet, terwijl u op het toilet zit of ervoor staat. Zorg in elk geval altijd dat u het op een schone plek doet.
Intermitterende katheters zijn verkrijgbaar in verschillende maten en materialen, zoals latex en siliconen. U overlegt met uw behandelaar of continentieverpleegkundige over de maat en het materiaal dat het beste bij u past en over de frequentie van het katheteriseren. Wilt u meer weten over de typen katheters of over het bestellen ervan? Bel dan gratis met onze Klantenservice via 0800-0662.
Als u een katheter gebruikt om uw blaas te legen, vangt u uw urine op met speciale urinezakken. Die bevestigt u via een speciaal slangetje aan het uiteinde van de katheter. Er zijn dag- en nachtzakken. De dagzakken, waarin tot 800 ml past, kunt u met speciaal fixatiemateriaal bevestigen aan uw been. De nachtzakken zijn wat groter van formaat; hier gaat 2 tot 4 liter in. U hangt deze meestal met een haak aan uw bed. Als u een zak gebruikt, loopt de urine daar vanzelf in af.
Onder aan de urinezakken zit een kraantje waarmee u de inhoud kunt legen. Als u een dagzak draagt, voelt u dat deze zwaarder en dikker wordt. Ook voelt u dat de beenbandjes waarmee u de zak aan uw been bevestigt, een beetje gaan trekken. Om de zak te legen in het toilet, opent u het kraantje open U kunt daarbij het onderste beenbandje losmaken om wat beter te richten. Ook aan de nachtzak zit zo’n kraantje. Er zijn verschillende typen kraantjes; dit kan per zak verschillend zijn.
Soms heeft u de mogelijkheid om overdag in plaats van een zak een soort ventiel te gebruiken. Dit kan alleen in overleg met uw verpleegkundige. Die zal met u bespreken of dit een optie voor u is. Met het ventiel heeft u zelf controle over het laten leeglopen van uw blaas. Om uw blaas via de katheter te legen, verwijdert u dit ventiel boven de wc. Dit doet u om de paar uur. ’s Nachts gebruikt u wel altijd een urinezak.
Urinezakken – zowel de dagzakken als nachtzakken – zijn er in verschillende formaten. U overlegt met uw continentieverpleegkundige over het materiaal dat u het prettigst vindt en het beste bij u past. Ook bespreekt u hoe vaak u de zakken moet vervangen. Wilt u meer weten over de verschillende urinezakken of over het bestellen ervan? Bel dan gratis met onze Klantenservice via 0800-0662.
Als u een katheter gebruikt om urine af te voeren, heeft u materiaal nodig voor het bevestigen van de katheter en urinezakken. Dit is het fixatiemateriaal. Uw continentieverpleegkundige zal met u bespreken welke materialen het meest passend voor u zijn.
Welke fixatiematerialen bestaan er?
Bij een suprapubische of nefrostomiekatheter gebruikt u vaak ook de volgende fixatiematerialen:
Wilt u meer weten over het fixatiemateriaal dat u nodig heeft voor de katheterisatie? Of over het bestellen ervan? Bel dan gratis met onze Klantenservice via 0800-0662.
Bekijk op YouTube >
Meer merken op MijnBosman.com >